Thế nào là ổ chứa virus HIV tiềm ẩn? - Bs Thế

Bài chia sẻ của Bác sĩ Nguyễn Duy Thế – Bệnh viện 175 – TPHCM
Chuyên khoa bệnh nhiệt đới – Chuyên gia tư vấn và điều trị HIV/AIDS với 28 năm kinh nghiệm.

Một ổ chứa virus HIV là một nhóm tế bào miễn dịch trong cơ thể đã bị nhiễm HIV nhưng không hoạt động sinh sản ra virus HIV mới. Tìm cách nhắm mục tiêu và phá hủy các ổ chứa virus tiềm ẩn là một thách thức lớn đối với các nhà nghiên cứu HIV. Các nhà nghiên cứu đang khám phá các chiến lược khác nhau để dọn sạch các ổ chứa virus.

1. Ổ chứa virus HIV tiềm ẩn là gì ?

Một ổ chứa virus HIV tiềm ẩn là một nhóm tế bào miễn dịch trong cơ thể đã bị nhiễm HIV nhưng không hoạt động sinh sản ra virus HIV mới.

HIV tấn công các tế bào miễn dịch trong cơ thể và sử dụng vật liệu di truyền của tế bào để tự nhân lên. Tuy nhiên, một số tế bào miễn dịch nhiễm HIV đi vào trạng thái không hoạt động (tiềm ẩn). Khi ở trạng không hoạt động, những tế bào này không sản sinh ra virus HIV mới. HIV có thể ẩn náu bên trong những tế bào này trong nhiều năm, hình thành nên ổ chứa virus HIV tiềm ẩn. Tại bất cứ thời điểm nào, những tế bào trong ổ chứa tiềm ẩn cũng có thể tái trở thành dạng hoạt động và bắt đầu sản sinh ra nhiều virus HIV hơn.

Để tìm hiểu thêm về cách HIV tấn công tế bào hãy đọc tờ thông tin hướng dẫn của AIDSinfo về vòng đời của virus HIV.

2. Liệu thuốc điều trị HIV có hiệu quả với các ổ chứa virus HIV tiềm ẩn?

Thuốc điều trị HIV ngăn chặn HIV nhân lên, làm giảm số lượng HIV (Còn gọi là tải lượng) trong cơ thể. Bởi vì các tế bào nhiễm HIV trong ổ chứa tiềm ẩn không sản sinh ra virus mới nên thuốc điều trị HIV không có tác dụng với chúng.

Người nhiễm HIV phải sử dụng một phối hợp các thuốc điều trị HIV (Được gọi là phác đồ điều trị HIV) để giữ tải lượng virus ở mức thấp. Nếu một người dừng sử dụng thuốc điều trị HIV thì những tế bào đã bị nhiễm nằm trong ổ chứa tiềm ẩn có thể bắt đầu tái sản sinh ra virus HIV và tải lượng virus của người đó sẽ tăng lên. Đó là lý do tại sao việc sử dụng thuốc HIV đều đặn mỗi ngày như đã được kê toa rất quan trọng, ngay cả khi tải lượng virus ở mức thấp.

3. Các nhà nghiên cứu có đang tìm ra cách nhắm mục tiêu tới các ổ chứa virus HIV tiềm ẩn không?

Tìm ra cách nhắm tới và phá hủy các ổ chứa virus tiềm ẩn là một thách thức lớn đối với các nhà nghiên cứu. Các nhà nghiên cứu đang khám phá ra nhiều chiến lược khác nhau để dọn sạch các ổ chứa này bao gồm:

Sử dụng liện pháp gen (Có nghĩa là kỹ thuật thao tác trên gen để điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh) để loại bỏ một số gene HIV và bất hoạt virus trong các tế bào miễn dịch nhiễm HIV.

Phát triển các thuốc hoặc các phương pháp làm HIV ở dạng tiềm ẩn tái hoạt động để HIV bị phá hủy bởi hệ thống miễn dịch hoặc các liệu pháp điều trị mới. Điều này có nghĩa việc loại bỏ các ổ chứa virus tiềm ẩn có thể xem như là chiến lược “Làm sốc và tiêu diệt” (Shock and kill) hay “Kick and kill” (Tống ra và tiêu diệt).

Tài liệu này dựa trên thông tin từ nguồn dưới đây:

From the National Institute of Allergy and Infectious Diseases: HIV/AIDS Treatment | HIV Viral Eradication | Sustained ART-Free HIV Remission

Nguồn dịch:

https://aidsinfo.nih.gov/understanding-hiv-aids/fact-sheets/19/93/what-is-a-latent-hiv-reservoir-